انواع رنگرزی فرش
رنگرزی سنتی و رنگرزی صنعتی دو روش متداول رنگرزی میباشند. کاربری رنگرزی سنتی با نوین شدن صنعت نساجی، رفته رفته کاهش پیدا کردهاست. مواد رنگزا، کالای رنگرزی، مواد شیمیایی کمکی و ماشینهای رنگرزی چهار فرایند اصلی در رنگرزی می باشند.
رنگرزی سنتی
رنگرزی سنتی با وجود تفاوتهایی که در مناطق مختلف وجود دارد، دارای فرمول مشخصی است. ابریشم یا پشمی که با مواد گیاهی رنگرزی می شود دارای نوعی جذابیت و زیبایی است که به مرور زمان و در اثر استفاده و قرار گرفتن در معرض نور و مواد قلیایی و …. نه تنها از ارزش آن کاسته نمی شود، بلکه به ثبات و درخشندگی آن نیز افزوده می شود.
علاوه بر این، رنگ های سنتی ( گیاهی و حیوانی) حاصل تجربه صدها ساله مردمان سخت کوش سرزمینی است که همواره با اقتباس از طبیعت به زندگی خود رنگ بخشیده اند، به این سبب از ارزش معنوی و مادی بسیاری برخوردار هستند.
مواد رنگرزی حیوانی همان طور که از اسمش پیداست از جانوران به دست میآید و حشره قرمزدانه، جانوری است که در رنگرزی جانوری از آن استفاده میشود. این حشره گونههای مختلفی چون قرمزدانه لهستانی، کرم ورمیلو، قرمزدانه هندی، قرمزدانه مکزیکی، دارد.
مواد رنگرزی حیوانی:
قرمز دانه
حشره ای است شبیه کفشدوزک که روی درختان انجیر زندگی می کند، این حشره ماده ای صمغ مانند ترشح می کند که شاخه ها و حشرات را می پوشاند و سفت می کند، سپس صمغ و حشره را از درخت خارج کرده و حشره داخلی را خفه می کند. با موادی مانند آب جوش یا پودر گچ، حشرات مرده خشک شده، و کوبیده می شوند و برای تولید رنگ های گلی تا قرمز تیره استفاده می شوند.
انواع قرمزدانه ها
- قرمز دانهی مکزیکی
این نوع قرمزدانه در مکزیک بر روی درخت نوپال یا انجیر هندی رشد و نمو و تولید مثل میکند (درخت نوپال به دو صورت اهلی و وحشی وجود دارد)
- قرمز دانهی ارغوانی
محل تهیه و پرورش این نوع قرمز دانه در کشورهای فرانسه و اسپانیا است.
- قرمز دانهی هندی
این نوع قرمزدانه بر روی درخت عنّاب و انجیر هندی در کشور هند پرورش مییابد.
- قرمز دانهی نقرهای
از کشتن این حشره و قرار دادن در معرض هوای گرم طاقت فرسا با کورههای حرارتی مخصوص امروزی تهیه و تولید میشود.