یکی از طرح های پرکاربرد فرش، طرح افشان است. در این مطلب قصد داریم توضیحاتی در خصوص طرح افشان بیان کنیم.
تاریخچه فرش افشان
در زمانهای گذشته مشهورترین طرحی که برای فرش و قالی ایرانی استفاده میشد، طرح لچک و ترنج بود ؛ این طرح یک ترنج بزرگ داشت که در مرکز فرش قرار میگرفت و اطراف آن نیز گلهای ریزی قرار داشت و هنوز هم مورد استقبال بسیاری است. در سالهای بعد طراحان نقشه فرش و قالی تصمیم به حذف ترنج از وسط فرش گرفتند و طرح و نقش افشان به وجود آمد که فرش از گلهای به صورت پراکنده برخوردار بود و دیگر از ترنج مرکزی استفاده نمیشد.
طرح و نقش افشان یکی از طرح های اصیل محسوب می شود که استفاده دیرینه ای در فرش ایرانی دارد.
در طرح افشان، فرش به دو بخش اصلی تقسیم می شود:
1. زمینه: در فرش افشان به غیر از بخش حاشیه تمام سطح فرش با زمینه پر میشود.
خود زمینه با گل ها و بندها وگاهی با نقوش جانوری تزیین میشه.طرح افشان ممکن است به صورت تکرار شونده(یک چهارم) یا کامل طراحی بشه.
2. حاشیه: فضای نواری شکل و ضخیم دور تا دور فرش را حاشیه میگوییم که در واقع قاب دور طرح محسوب میشود.
بخش آخر نوار باریکی است که دور تا دور حاشیه ضخیم کشیده شده و حاشیه باریک محسوب میشود.
علت نام گذاری فرش افشان به این دلیل است که تمام سطح فرش توسط نقشه زمینه مثل: گل، غنچه، برگ و … را تحت پوشش قرار داده است به همین علتاین طرح را فرش افشان می گویند.